 Wykonywanie prób i pomiarów
Wykonując pomiary elektryczne uzyskujemy informacje o stanie technicznym urządzeń, z którymi mamy do czynienia. Dobry stan techniczny eksploatowanych urządzeń, czy też dopiero zmontowanych i przekazywanych do eksploatacji, jest gwarancją bezawaryjnej i bezpiecznej pracy tych urządzeń.
Ogólnie pomiary dzielimy na trzy grupy:
pomiary wykonywane na urządzeniach elektrycznych u wytwórcy, dla sprawdzenia, czy wykonane urządzenie jest w pełni sprawne i spełnia wymagania określonych norm lub aprobat technicznych. Karta kontroli technicznej jest podstawą udzielenia gwarancji na dane urządzenie.
pomiary odbiorcze na urządzeniach elektrycznych zamontowanych w obiekcie przed przekazaniem do eksploatacji. Od tych pomiarów oczekujemy odpowiedzi czy:
- urządzenia zostały prawidłowo dobrane,
- zamontowane zgodnie z dokumentacją,
- nie są uszkodzone,
- właściwie wykonano nastawy zabezpieczeń,
- sprawdzona została funkcjonalność działania,
- sygnalizacja działa poprawnie i spełniono wszystkie warunki, aby obwody elektryczne w całości
mogły spełniać stawiane im wymagania dokumentacją techniczną i mogły być
bezpiecznie eksploatowane.
pomiary okresowe w czasie eksploatacji urządzeń, aby uzyskać odpowiedź jaki jest aktualny stan techniczny urządzeń pod względem niezawodności i bezpieczeństwa pracy, czy nie uległ on pogorszeniu
Wyniki tych pomiarów mają być podstawą do podjęcia decyzji o dalszej eksploatacji lub dokonaniu odpowiednich napraw, wymian czy remontów generalnych.
Sprawdzanie odbiorcze
Na wyniki pomiarów składają się dwie części:
Oględziny mające dać pozytywną odpowiedź, czy zainstalowane na stałe urządzenia elektryczne spełniają wymagania bezpieczeństwa podane w odpowiednich normach przedmiotowych, i że zainstalowane wyposażenie jest zgodne z instrukcjami wytwórcy, tak aby zapewniało jego poprawne działanie.
Próby i pomiary mające dać odpowiedź czy zachowane są wymagane parametry techniczne i spełnione są wymagania dotyczące aparatów pomiarowych i sprawdzających podanych w normach.
Oględziny to pierwszy etap pomiarów, który należy wykonać przed przystąpieniem do prób przy odłączonym zasilaniu, z zachowaniem ostrożności celem zapewnienia bezpieczeństwa ludziom i uniknięcia uszkodzeń obiektu lub zainstalowanego wyposażenia.
Oględziny mają potwierdzić, że zainstalowane urządzenia:
spełniają wymagania bezpieczeństwa podane w odpowiednich normach,
zostały prawidłowo dobrane i zainstalowane zgodnie z wymaganiami normy,
nie mają uszkodzeń pogarszających bezpieczeństwo,
mają właściwy sposób ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym,
właściwie dobrano przekroje i oznaczono przewody neutralne, ochronne, i fazowe,
właściwie dobrano i oznaczono zabezpieczenia i aparaturę,
są wyposażone w schematy i tablice ostrzegawcze i informacyjne,
zapewniony jest dostęp do urządzeń dla wygodnej obsługi, konserwacji i napraw.
Próby
Norma PN-HD 60364-6-2008 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Część 6: Sprawdzanie zawiera wymagany zakres prób odbiorczych. Norma wymaga, aby każda instalacja przed przekazaniem do eksploatacji była poddana oględzinom i próbom celem sprawdzenia, czy zostały spełnione wymagania normy. Przed przystąpieniem do prób należy udostępnić wykonującym sprawdzenie instalacji, dokumentację techniczną wraz z protokołami oględzin i prób cząstkowych wykonanych podczas montażu.
Sprawdzanie okresowe
Sprawdzanie okresowe, obejmujące szczegółowe badanie instalacji, polega na wykonaniu właściwych prób i pomiarów potwierdzających spełnienie wymagań określonych w normach PN-HD 60364, w tym:
bezpieczeństwo osób i zwierząt domowych przed skutkami porażenia elektrycznego i oparzenia,
ochronę mienia przed uszkodzeniem spowodowanym pożarem lub ciepłem powstałym na skutek uszkodzenia instalacji,
przekonanie, że instalacja nie jest uszkodzona lub obniżone jej właściwości nie pogorszą bezpieczeństwa,
identyfikację wad instalacji i odchyleń od wymagań PN-HD 60364-6:2008, które mogą spowodować niebezpieczeństwo.
Częstość sprawdzania okresowego
W zależności od warunków środowiskowych należy stosować różne okresy. Częstość badań należy ustalić w oparciu o wymagania Ustawy Prawo Budowlane, Ustawy Prawo Energetyczne, wymagania przepisów o ochronie przeciwporażeniowej i przeciwpożarowej oraz o zasady wiedzy technicznej.
Zgodnie z Ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. (Prawo budowlane z dn. 7 lipca 1994 r. Dz.U. 2006.156.1118 rozdz. 6 art.62) obiekty powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę okresowej kontroli, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów.
Zgodnie z normą PN-HD 60364-6-2008 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Część 6: Sprawdzanie; dotyczą częstości sprawdzania okresowego instalacji użytkowanej w pomieszczeniu, w którym może wystąpić większe ryzyko uszkodzenia lub zniszczenia.
Podsumowując, częstość sprawdzania okresowego instalacji powinna być ustalana z uwzględnieniem rodzaju instalacji i wyposażenia, jej zastosowania i działania, częstości i jakości konserwacji oraz wpływów zewnętrznych, na które jest narażona.
Dla podanych niżej przypadków, w których w zależności od warunków środowiskowych może wystąpić większe ryzyko eksploatacji urządzeń i instalacji elektrycznych, mogą być wymagane krótsze okresy. Do nich w szczególności należą:
miejsca pracy lub pomieszczenia, w których występuje ryzyko porażenia elektrycznego, pożaru lub wybuchu spowodowanego degradacją,
miejsca pracy lub pomieszczenia, w których znajdują się instalacje zarówno niskiego jak i wysokiego napięcia,
obiekty komunalne,
tereny budowy,
instalacje bezpieczeństwa (np. oświetlenia awaryjnego).
Wytyczne wykonywania okresowych badań sprawności technicznej urządzeń oraz instalacji elektrycznych i piorunochronnych", opracowane przez COBR Elektromontaż" Warszawa 1999 r. przestawia Tablica 1.
|
